Suudi
Sarayı’nda Yaşanan Son Gelişmeler
Herhangi Suudi prens kral olana kadar üç güç kaynağını
karşılaması gerekiyor, Bunlar dan en çok önem taşıyan: Amerika
Birleşik Devletleri,Suudi Arabistan iktidar ailesi ve Suudi halkı.
Franklin
D. Roosevelt, Mısır'daki Büyük Acıgöl'de Suudi Arabistan
ın kurucu Kral'ı Abdülaziz ile görüştüğü 14 Şubat 1945'ten buyana Suudi
Arabistan krallarının her biri böyleydi.
23
Ocak 2015 Kral Abdullah öldüğü ve tahta üvey kardeşi Selman geçtiği zaman oğlu
Muhammed ve birçoğu yoktu. Evet, Muhammed bir devlet bakanı ve babasına bir
danışman, ama O, Washington'da yirmidokuz yaşında herhangi bir kimseydi.
Muhammed
bin Selman için dört mevsim ilk opera sahnesi başladı.
İlk sahne: Kraliyet Akıntısı
Kral
Selman kral Abdullah dan geriye kalan divanda kimseyi istemiyor du. Ve hepsini
temizledi, önceki kral
dönemi Suudi Özel ofis Başkanı ve Kraliyet Muhafız komutanı Halid Tuwaijri görevinden azletti.
dönemi Suudi Özel ofis Başkanı ve Kraliyet Muhafız komutanı Halid Tuwaijri görevinden azletti.
Tuwaijri
değişikliği sonrası genç Muhammed dünyanın en genç Savunma Bakanı oldu. Selman,
kardeşi Prens Makrun'u birinci veliaht ve yeğeni Muhammed bin Nayef'ı ikinci
veliaht olarak ilan etti. Tuwaijri düşüşü BAE'nin güçlü ismi Muhammed bin Ziyad
için kötü bir haberdi. ikisi birlikte Mısır'da iktidara Abdul-Fattah
el-Sisi getiren askeri darbeyi düzenlemişlerdi. müslüman kardeşler onlar için
varoluşsal bir tehditti, İran değil.
Ek
olarak Nisan 2015 sonu yaşananlar iki ülke arasındaki ittifakı zarara
uğratabilir. Hangisi bu operada ikinci sahne olarak kabul edilebilir.
İkinci sahne: Oğul Yükselişi
Kral
Selman kardeşi veliaht prens Makrun'u sınırdışı ederek, yeğeni Muhammed bin
Nayef'in veliaht lık görevin den sonra ikinci veliaht olarak oğlu Muhammed bin
Selman'ı atamıştır.
Muhammed'in
Ondan yaşça büyük olan kuzeni Muhammed bin Nayef'in elini öperken çekilmiş
fotoğrafları vardı. Ama onu ısırdığı nı öğrenmesi için erkendi.
Veliaht
lık makamında önemli değişiklikler ve kral'ın Kraliyet özel ofisi iptal etmesi
sonrası tabanını oluşturan Muhammed bin Nayef'a nüfuz alanı olarak sadece
İçişleri Bakanlığı bırakıldı.
Nayef
aynı kin içinde Muhammed bin Ziyad'a yataklık yapıyordu ayrıca Muhammed bin
Nayef'ın Washington'da özel bir yeri vardı, hatta Washington'un Suudi Arabistan
daki adamı olarak bilinirdi.
Bazı
şeyler hızlı bir şekilde değişti.
BAE gözcülük yapan bölgesel
güçler durdu. Özellikle müslüman kardeşler cemaati'nin iki Türk ve Ama
Muhammed bin Ziyad yaralarını yalayıp zamanını bekliyordu. Bu arada Ziyad'ın
düşüncesi bir şekilde prestijini yeniden kazanmak ve özel ofise başka bir
kapıdan erişmek. O kapının anahtarının tek sahibi Muhammed bin Selman dır.
Muhammed bin Nayef veliaht olarak görev yaptığı pozisyonda kaldığı sürece
kuzeni Muhammed bin Selman için önemli bir engel teşkil edecektir..
Başlangıçta
Savunma Bakanı olarak Washington Muhammed bin Selman'ın performansından memnun
değildir. Ulusal Muhafız Bakanı Prens Mutib ülke dışında iken O, Yemenli
Husiler üzerine tam ölçekli bir savaş başlattı.
Genç
kibirli Savunma Bakan izlenimi oluşturuyor.
Dikkat
çekici olan Barack Obama'nın Savunma Bakanı Ash Carter günlerce onu
aramaya ve boşuna ona ulaşmaya çalışırken, o Maldivler'de tatilde kaydolduğu nu
belirtiyor.
O
yılın Aralık ayında Alman istihbarat ajansı BND bir buçuk sayfa not
yayınladı, Prens Muhammed Bin Selman'ı elindeki muazzam bir yetkiyle pervasız
bir kumarbaz, olarak tanımladı.
Muhammed bin Ziyad
yıldırım hızıyla hareket ederek, Saudi'nin en etkin gazetecilerini ayarkadı.
banka hesaplarına milyonlarca dolar döküldükten sonra, Ziyad ve Muhammed
bin Salman arasında arabuluculuk rolünü görecekler, Muhammed Bin Zayed, kişisel
deneyimlerine dayanarak Muhammed bin Salman'a acil müdahale etmesi gerekiyor
du.
O
arada Middle East Eye de yayınlanan bir haberde, Muhammed bin Ziyad Muhammed
bin Salman'a O Krallık ta Vahhabi kurallarını bitirip Israil e daha
yakın olması gerektiğini söylüyordu.
Hatta
Muhammed bin Zayed, Muhammed bin Salman'a, Washington'la bir iletişim kanalı
açmak için ihtiyaç duyduğu şeyleri şahsen yapacaklarına söz verdi, Ama önce
kendine has bir oyuncu olarak bilinmelidir.
Muhammed
bin Salman, ülkenin şimdiye kadar bildiği en büyük özelleştirme programını
başlattı. Genç Prens batılı forumlarda Batılılar tarafından anlaşılan ve takdir
edilen bir dilde Halkla ilişkiler kampanyası başlattı. Muhammed bin Selman
Türkiye'de 20. yüzyılda acil Reform yapmak isteyen politikacı Jön Türkler gibi
tanımlandı.
The
Economist dergisinde yaptığı bir Röportaj a vurgu yapan Thomas Friedman , New
York Times ta yazdığı köşe yazısında yutkunanlardan birisidir.
Friedman,
makalesinde Azizler'in biyografisine benzedigini yazdı: " Muhammed bin
Selman ile ofisinde bir akşam geçirdim, söyledikleri beni şaşırtıyor du.
Eşsiz bir coşku ile, Bana planları hakkında ayrıntılı bilgi verdi.
Ana
projeler Hükümet İnternet Paneli, Her bakanlığın hedeflerinin şeffaflığı aylık
performans endeksi ile gösteriliyor. bakanlar'ın her biri sorumluluk ve hesap
verilebilir bir pozisyonda gösteriliyor. Onun fikri, bütün ülkeyi
hükümetin performansına katmaktır. Bakanlar diyor : Muhammed geldiğinden beri
iki yılda alınan kararlar iki haftada alınır oldu.
Muhammed'in
çizdiği yol yenilikçilerin yolu, Ancak aynı zamanda birinci sınıf bir maceracı
dır. Aldığı en büyük risk "Vizyon 2030" u başlattığı sırada, devlete
ait petrol şirketi "Aramco" nun yüzde beşini tahsis etme sözü, yada
Din polisinin etkisini azaltmak değildir. Kamu sektörü çalışanlarının aldığı
maaşların yüzde 20 ile 30 unu oluşturan genel ödenekleri kaldırması oldu.
Bu grup ülkedeki işgücünün neredeyse üçte ikisini oluşturduğundan, ülkedeki
çalışan halk arasında sessiz bir kızgınlık ve hoşnutsuzluga neden
olmuştur.
Bu
arada, Muhammed bin Zayed Washington ile bir telefon hattı açmak için çok
çalışıyordu. Ticaret ilişkilerinin çoğu Birleşik Arap Emirlikleri ile Trump
arasında kuruldu. Bunlardan biri, Dubai yakınlarındaki Akoya adlı bir golf
sahasında çalışan milyarder emlak girişimcisi Hüseyin Sajwani tarafından
oluşturuldu. Ancak, Geçtiğimiz Ocak ayında Trump, Dubai'deki arkadaşından 2 milyar
dolarlık bir anlaşma yapmayı reddettiğini açıkladı.
Dedi
ki: Bunu reddetmek zorunda değilim, Bildiğiniz gibi, "sorunsuz" bir durumum
var, çünkü ben başkanım. buna sahip olmak güzel, fakat hiçbir şey
kullanmak istemiyorum.
"Trump
göreve başlamadan bir ay önce, Muhammed bin Ziyad gizlice NewYork'a uçtu,
uygulanabilir protokolü ihlal etti. Beyaz Saray Personeli, yolcu listesinde bir
uçuş üzerine Muhammed bin Zayed adını görünce ziyaret'in farkındadır. Ancak
zamanın ABD Başkanı Barack Obama'ya söylemiyor.
Washington
Post bildirdiği gibi: Muhammed bin Zayed, Michael Flynn, Jared Kushner ve
Stephen Bannon gibi kendisine yakın Trump danışmanlarıyla bir araya geldi.
Muhammed
bin Zayed'in öncelikli amacı, hizmetlerini Trump ailesine sunmaktı. Birleşik
Arap Emirlikleri'ndeki ulusal güvenlik danışmanı Muhammed bin Zayed'in kardeşi,
Seyşeller'de Blackwater kurucusu Eric Prince ile Vladimir Putin'e yakın bir Rus
figürü arasında bir görüşme düzenledi.Bu fikir Washington Post'a göre, o
tarihte başkan seçilen Donald Trump ile Moskova arasında bir arka plan hattı
oluşturmak dır.
Ancak
toplantı'nın, bir başka hedefi daha vardı, Muhammed bin Zayed'i Körfez
bölgesindeki Trump (ve politikalarının garantörü) olarak yetkilendirmek. Trump
nihayet Mart ayında Beyaz Saray'da Muhammed bin Salman'la bir araya geldiğinde
toplantıyı bir "dönüm noktası" olarak nitelendirdi ve sonra Trump,
Obama'nın İran'la yakınlaşma politikasını boşa harcadıktan sonra krallık ile
olan bağları tekrar kurmaya karar verdiğini ilan etme fırsatı verdi. Fakat
Muhammed Bin Salman'la yapılan görüşme, daha sonra Trump'ın görmüş olacağı
görüşmelerden daha önemliydi ve bir sonraki kralla konuşuyordu.
ABD
Savunma Bakanı James Matisse geçen hafta sonu Riyad'a gittiğinde Kral
Salman ve oğlu Muhammed ile görüştü. Muhammed bin Nayef, eski bir Washington'lu
krallık adamı, sahnede tamamen yoktu.
Üçüncü Sahne: Kararnameler
İşte
üçüncü sahne geliyor. Kral Selman, Cumartesi günü 40 kararname yayınladı.
Bunlardan en önemlisi, "Vizyon 2030" un durdurduğu kamu görevlilerine
ve silahlı kuvvetlerin üyelerine maddi yardımları geri getirerek Muhammed bin
Salman'ın popülaritesini eski haline getirme kararnamesiydi. Muhammed bin
Selman'a geri döndüğünü itiraf etmek zamanın bir harikasıdır, ancak onlardan
önce hepsinden mahrum etmelerini emretmiştir. Belki de bunun, kuzeni Muhammed
bin Nayef'in rolünü daha da azaltmak için ilerlemesi gerektiği düşünülmektedir.
Diğer
kararnamelerde, Muhammed bin Selman'ın kardeşi Halid'in atanma metni Amerika
Birleşik Devletleri elçisi seçilmesine rağmen Uluslararası diplomasiye ilişkin
tek tecrübesi F-16 komutasına bir savaş pilotu olarak geçmemekle birlikte,
Aynı
paket kararnamesi bakanlardan birinin görevinden atılmasına ve hakkında
soruşturma başlatımasına neden oldu. garip çünkü oğullarından birini işe aldı.
Bu kuralın Suud ailesine uygulanmadığı açıktır. Başka
bir kardeşi, Prens Abdul-Aziz Bin Selman, Enerji İşleri Devlet Bakanı seçildi.
Ailenin bir başka üyesi de Prens Ahmed bin Fahad bin Salman Muhammed Bin Selman
tarafından Zengin petrol yatakları ile bilinen Doğu Bölgesine vali
yardımcısı olarak atandı. Bu bölgenin yöneticisi Muhammed bin Nayef'in kardeşi
Saud bin Nayef idi. Bu prens vali Yardımcılığına gelmesi, Veliaht Prensin
boynundaki vidaların sıkılaştırılması olarak karşımıza çıkıyor.
Kararnameler,
aynı zamanda, Muhammed bin Selman'ın aile içindeki konumunu güçlendirmeyi, Ve
bunların üzerindeki kontrolünü sıkılaştırıp etkinleştirmek için diğer aile
üyelerinin (Krallığın idari bölgelerinde) önemli görevlere atanmasını da içeriyordu.
Üç
koşul karşılandı, Washington'a erişim elde edildi, aile sadakati satın alındı
ve halkın kalbine mutluluk getirildi. Bununla birlikte, tüm bunlara rağmen,
Muhammed bin Nayef Muhammed bin Salman'ın önünde bir engel olmaya devam ediyor.
Dolayısıyla
o kararnameler ordu ve iç güvenlik ile ilgili, Eid el-Shalawi'yi, profesyonel
bir subay olmasına rağmen ordu komutanı olarak görevine son verilmesini
öngördü.
Yemen
Savaşı'ndaki en son gelişmeler hakkında Muhammed bin Zayed'e bilgi vermek üzere
yakın zamanda Abu Dhabi'ye "uğradı" diye yardımcısı Prens Fahad bin
Turki yerini alacak
.
.
Bununla
birlikte, Muhammed bin Nayef'e karşı ince bir darbe teşkil eden önemli
kararname'nin Yemen ile hiçbir ilgisi yoktu. Kraliyet Özel Ofis nezaretinde bir
Ulusal Güvenlik Merkezi kurulması kararıdır. Bu kurum kuzeni Muhammed bin
Nayef, başkanlığında ki İçişleri Bakanlığına doğrudan rakip olacak. İlginçtir
ki, yeni varlık doğrudan Kraliyet özel ofise bağlıdır ve Muhammed bin
Selman tarafından yönetilir ve kontrol edilir.
Muhammed
bin Salman özel ofis başkanlığından istifa etmek zorunda kaldığında(sözde)
Veliaht Prens olmak ve işler üzerinde kontrolün sürekliliğini sağlamak
için Arkasında halefini bırakmak istiyordu. O kişi Tuwaijri No. 2 olarak ün
kazanan Suud el Qahtani oldu.
El-Wa'am
gazetesinin kurucusu olan Suudi yazar Turki al-Ruqi, Qahtani'yi internet
fanatiği gibi davranıp bazı sosyal paylaşım siteleri aracılığıyla belirli
hedeflere karşı kampanya yürütmekte ve ihlalleri yıldırıcı tutmakla suçladı. El-Rukhi,
el-Qahtani'nin bir hacker ordusuna sahip olduğunu ve birçok vatandaşın nefret,
hakaret ve iftira ile siteleri hedef aldığını iddia etti.
El-Rukhi
sitem içinde devam etti "Adam çok ileri gitti ve birçok genç öldü ve karar
vericiler ile halk arasındaki ilişkiler gerildi ve hükümet kurumlarının ve
devlet görevlilerinin dokunulmazlığı tehlikeye girdi" dedi.
Hiç
şüphe yok ki, en önemli siyasi analistlerden biri olarak kabul edilen Jamal
Khashoggi ve yönetici kuruluşun kendisi gibi önde gelen Suudi sesleri
susturuldu.
Dördüncü Sahne: Evin içerden yıkılması
Dördüncü
sahne ne biliyormusun? Hala, Veliaht Prens Muhammed bin Nayef'i bekleyen
kaderi öğrenmek için bekliyoruz. Trump yönetimi onu görmezden geliyor, önemli
toplantılara katılmaktan dışlanmış ve tüm nüfuz şimdi kuzeninin elindedir. Oyunun sonu oyunun sonu mu?
Öyle
görünüyor ki Eski anti-devrimci eksen (ve Arap dünyasındaki değişim) yeni
bir yüz ekleyerek iktidara geri döndü, Muhammed bin Salman'ın yüzü. Diğer
iki yüz, Muhammed bin Zayed ve Mısır cumhurbaşkanı Sisi dir. Olanlardan dolayı
özür dilemek için geçen hafta sonu Riyad da ortaya çıktı. ve bunların her
birinin arkasında mağrur perçem Trump Yönetimi onları tamamen desteklemektedir.
Her
şey Kral Abdullah'ın bulunduğu yere döndü. Kral Salman, Trump ile konuşurken,
ona Usame bin Ladin'in Müslüman Kardeşler'e (açık tahrik) üye olduğunu
göstermeye dikkat etti.
Fakat
bütün bunlara rağmen küçük bir fark var.
Ortadoğu
halkı Atlantik'ten Basra Körfezi'ne değişti. Kanları döküldü, evleri yıkıldı,
aileleri kayboldu, işlerini yitirdi ve özgürlükleri kayboldu. Günümüzde
binlerce insan cezaevinde, binlerce kişi Akdeniz'in sularına battı ve
milyonlarca kişi evlerinden sürüldü. Zenginleri ve imtiyazları için değil,
hükümdarlarının zorbalarına saygı duyuyorlar. En temel insan hakları için
savaşmaya hazırdırlar.
Suud
ailesi, Habla'daki Diwan'ında ki hiçbir şey Abdullah'ın Selman'da
ve daha sonra Muhammed bin Selman'da birleştirilmesi, entegrasyonu değişmedi.
İktidara erişim soy ağacına bağlıdır ve öz kardeş olma veya üvey kardeş
olma arasında büyük fark vardır.
Bakanlık
dosyaları hala ebeveynler'den çocuklara miras kalmakta. Uzmanlar ve vasıflı
insanlar halen sadık konumlarının dışında tutulmaktadır. Aile, bütün
makamları tek bir adamın elinde toplamaya devam ediyor ve Yemen'de ve Suriye'de
ciddi hatalar yapmaya devam ediyor ve hayal edilmesi zor tüm zenginlikleri ile halen
"kağıt ev" olarak duruyor.
Büşra Türkel
Ömer Aslan
Kaynak
https://english.alarabiya.net/en/News/gulf/2017/01/30/President-Trump-calls-Saudi-s-King-Salman.html
https://english.alarabiya.net/en/News/gulf/2017/01/30/President-Trump-calls-Saudi-s-King-Salman.html
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder